14 Eylül 2022 tarihinde TRABİS faaliyete geçmiş, com.tr, net.tr, org.tr alan adları belgesiz tahsis edilmeye başlamıştı.
İnternet Alan Adları Tebliği Madde 22’de belirtilen a.tr tipi (.tr den önce com, net, org olmadan haber.tr, google.tr, ankara.tr gibi) alan adlarının tahsisi ise pek çok kişi tarafından bekleniyordu.
Gelinen noktada 14.09.2023 tarihinde a.tr alan adlarının belgesiz tahsisi, hak sahiplerine tanınan öncelikler çerçevesinde kademeli olarak gerçekleşecektir.
Süreç içerisindeki tahmini zaman planı aşağıdaki gibidir:
-
Birinci Kategori: Kamu Kurumları
14 Eylül 2023’te başlayacak yeni dönemde, ilk olarak kamu kurumlarına ait alan adlarının a.tr karşılıklarının tahsis edilmesi planlanmıştır.
gov.tr, edu.tr, tsk.tr, bel.tr, pol.tr, k12.tr alan adlarının a.tr karşılıklarının tahsisi bu kategoride gerçekleştirilecektir.
Aynı alan adını talep eden birden fazla kurum olması durumunda öncelik gov.tr > edu.tr > tsk.tr > bel.tr > pol.tr > k12.tr sıralamasına göre belirlenecektir.
Bu aşamada kurumların herhangi bir talepte bulunması gerekmeyecek, kayıt kuruluşları tarafından gerekli bilgilendirmeler hak sahiplerine ulaştırılacaktır.
Bu kategorideki işlemler 14.09.2023 – 14.11.2023 tarihleri arasında devam edecektir.
Örnek:– ankara.gov.tr alan adına sahip olan Ankara Valiliği, ankara.tr alan adını kaydedebilecektir.
– Ankara Valiliği’nin bu alan adını talep etmemesi halinde, ankara.edu.tr alan adına sahip olan Ankara Üniversitesi, ankara.tr alan adını kaydedebilecektir.
– Ankara Üniversitesi’nin de bu alan adını talep etmemesi halinde, ankara.bel.tr alan adına sahip olan Ankara Büyükşehir Belediyesi, ankara.tr alan adını kaydedebilecektir.
– Ankara Büyükşehir Belediyesi de talepte bulunmazsa; ankara.pol.tr alan adına sahip olan Ankara İl Emniyet Müdürlüğü, ankara.tr alan adını kaydedebilecektir. -
İkinci Kategori: Kamu Meslek Kuruluşları, Kamu Yararlı Dernek ve Vakıflar
14.11.2023 – 14.02.2024 arasında işleme alınması beklenen 2. kategoride, org.tr uzantısını kullanan aşağıdaki kurumlara öncelik verilecektir:
– Kamu kurumu niteliğinde olan meslek kuruluşları,
– Kamuya yararlı dernek ve vergi muafiyeti tanınan vakıflar,
– İşçi veya işveren meslek kuruluşları.Bu kategorideki işlemler, başvuru ve belge ile sürdürülecektir.
Süresi içerisinde iletilen başvuru ve belgelerde, onaylanan başvurular için alan adı tahsisi gerçekleştirilecektir.Örnek: aso.org.tr alan adına sahip olan Ankara Sanayi Odası (ASO), aso.tr alan adını kaydedebilecektir.
-
Üçüncü Kategori: Diğer Uzantılardaki Alan Adı Sahiplerinin Başvuruları
14.02.2023 – 14.06.2024 döneminde işleme alınması beklenen 3. kategoride ise; halihazırda com.tr, net.tr, org.tr ve diğer .tr uzantılarında alan adları bulunan kişi ve kurumlar başvuru yapabilmektedir.
Başvuruya öncelik gerekçesi olarak eklenen alan adlarının uzantısına göre sıralama kep.tr > av.tr > dr.tr > com.tr > org.tr > net.tr > gen.tr > web.tr > name.tr > info.tr > tv.tr > bbs.tr > tel.tr hiyerarşisine göre belirlenecektir.Bu kategoride başvuru için son tarih: 14.05.2024
Yapılan başvuruların sonuçları 14.05.2024 – 14.06.2024 tarihleri arasında açıklanacaktır.Örnek: kitap.com.tr, kitap.net.tr ve kitap.org.tr alan adlarının sahiplerinin 3 farklı kişi/kurumlar olduğunu varsayalım.
3 kişi de kitap.tr alan adına başvuru yaptığında, 3 uzantı arasından öncelik sırası en yüksek olan com.tr olduğu için, kitap.tr alan adı kitap.com.tr alan adının sahibine tahsis edilecektir.
Şayet kitap.com.tr alan adının sahibi kitap.tr için başvuru yapmazsa ve kitap.org.tr alan adnın sahibi başvuru yaparsa; kitap.tr alan adı kitap.org.tr’nin sahibine tahsis edilecektir.
Bu başvuru, halihazırdaki öncelik gerekçesi olan com.tr, net.tr, org.tr alan adının yer aldığı kayıt kuruluşundan veya farklı bir kayıt kuruluşundan gerçekleştirebilecektir.
Hak sahipleri, mevcuttaki alan adının bulunduğu kayıt kuruluşundan işlem yapma zorunluluğu olmadan, kendisine iletilen kod ile istediği kayıt kuruluşundan işlem yapabilecektir.
.tr Alan Adlarının İlk Gelen Alır Prensibiyle Genele Açılması
Yukarıda listelenen 3 kategoride .tr alan adı tahsis işlemleri tamamlandıktan sonra, uzantının “ilk gelen alır” prensibi ile tahsise açılması planlanmaktadır.
Gerekçe domain olmadan, sorgula ve kaydet yöntemiyle başlayacak bu tahsis sürecinin 14 Haziran 2024’te başlaması beklenmektedir.
Merak Edilenler
- Soru: a.tr tipi domain kayıt işlemlerinde fiyatlar ne olacak?
Cevap: Fiyatlar kayıt kuruluşları tarafından belirlenmekte olup 199 TL – 300 TL aralığında değişiklik göstermektedir. - Soru: Belgesiz kaydedilen com.tr ve diğer .tr uzantılarındaki domainlerde 3 yıl boyunca satış ve devir yasağı bulunuyor.
a.tr domainlerde de böyle bir kısıtlama var mı?
Cevap: Mevzuatta yer alan TRABİS’in devreye girmesinden itibaren geçerli 3 yıllık satış ve devir yasağı, a.tr domainler için de geçerlidir.
Bu süre alan adının kayıt tarihinden itibaren değil, TRABİS’in faaliyete geçtiği 14.09.2022 tarihinden itibaren başlamaktadır. - Soru: Mevcutta com.tr, net.tr, org.tr uzantılı alan adım bulunuyor. Bu alan adımın .tr uzantılı varyasyonunu kaydedebilir miyim?
Cevap: Alan adınız 1. ya da 2. kategoride yer alan, öncelik sahibi bir kuruma ait alan adı ile çakışmıyorsa; 3. kategori döneminde başvuruda bulunabilirsiniz.
Aynı alan adı için birden fazla kişi/kurum başvuruda bulunabilmektedir. Hangi başvuru sahibine ait uzantı daha öncelikliyse; ilgili alan adının a.tr varyasyonu o kişi/kuruma tahsis edilecektir. - Soru: Kaydetmek istediğim a.tr alan adının bazı uzantıları boşta. Bu uzantıyı şimdi kaydederek 3. kategori döneminde öncelik elde edebilir miyim?
Cevap: a.tr alan adlarının tahsisinde mevcuttaki diğer uzantıların sahiplerine belirli bir hiyerarşide öncelik tanınacağı belirtilmektedir.
3. kategoride başvuru gerekçesi olan alan adının, 25.08.2023 ve öncesinde kaydedilmiş olması gerekmektedir.
Şu anda tahsis edilecek bir alan adıyla 3. kategoride başvuru yapılamayacaktır. - Soru: com.tr, net.tr, org.tr alan adlarında uygulanan TAKAL, TAKIL kuralları a.tr için de geçerli olacak mı?
Cevap: Mevzuatta yer alan TAKAL, TAKIL gibi kısıtlamalar a.tr alan adları için de geçerli olacaktır. - Soru: Şirketimize/markamıza ait bir ünvanı / markayı içeren com.tr alan adı, şu anda hak sahibi olmayan 3. bir kişiye ait.
Bu durumda .tr uzantısını da kaydedemeyecek miyiz?
Cevap: İlgili alan adının mevcut sahibi a.tr uzantısı için başvuru yaparsa; a.tr uzantısına da sahip olabilecektir.
Bugün itibarı ile başlamasına yaklaşık 6 ay bulunan 3. kategori döneminden önce Uyuşmazlık Çözüm Merkezleri’ne başvurarak, öncelikle .com.tr uzantısını devralmayı, daha sonra da a.tr için başvuru hakkı elde etmeyi deneyebilirsiniz. (Başvuru İçin: Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcılar)
Gri & REG Kullanıcılarını Neler Bekliyor?
Halihazırda gri.net veya reg.com.tr müşteri hesabınızda kayıtlı herhangi bir alan adı, .tr uzantısında öncelik sahibi ise; konu hakkında tarafınıza ilgili tarihlerde bildirim ulaşacaktır.
Tarafınıza iletilen bildirimin ardından .tr alan adları için başvuru / ön sipariş oluşturulabilecektir.
Gri.net / Reg.com.tr olarak 14.09.2022 tarihindeki TRABİS lansmanında yürüttüğümüz kullanıcı dostu ve kayıt başarı oranı yüksek çalışmayı, a.tr alan adlarının tahsisinde de sürdürmeye devam edeceğiz.
Varsa diğer kayıt şirketlerindeki alan adlarınızı Gri.net / Reg.com.tr hesabınıza aktararak, a.tr sürecinde tüm işlemleri tek panelden gerçekleştirebilirsiniz.
Gri’nin a.tr sürecine dair tüm aşamaları yakından takip ettiğini, arka plandaki test ve geliştirme sürecini sürdürdüğünü ve tahsis sürecinde kullanıcılarına özel ayrıcalıklarla hizmet vermeye devam edeceğini bilmenizi isteriz.
İstediğiniz a.tr domaini de birlikte REG‘leyeceğiz, takipte kalın!
Yorumlar